Xác định một số hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khoẻ bằng phương pháp sắc ký lỏng khối phổ hai lần

Tóm tắt

Xu hướng sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) ngày càng trở nên phổ biến hơn. Tuy nhiên, các hormon sinh dục được trộn trái phép nhằm nâng cao hiệu quả sản phẩm như thúc đẩy mọc tóc, phát triển cơ ngực, ngăn ngừa lão hóa da, thúc đẩy tăng trưởng,... Trong nghiên cứu này, phương pháp sắc kí lỏng khối phổ 2 lần LC-MS/MS được phát triển và ứng dụng để định lượng các hormon sinh dục: progesteron (PG), testosteron (TS) và 17β- estradiol (E2) trong TPBVSK. Các khảo sát bao gồm điều kiện xử lý mẫu và điều kiện phân tích. Nghiên cứu sử dụng cột sắc ký pha đảo Symmetry C18 (150 mm x 3,0 mm x 3,5 μm). Điều kiện khối phổ chế độ ion hóa dương, chọn được ion mẹ và hai mảnh ion con tương ứng cho chất phân tích. Phương pháp có thể định lượng PG, TS ở hàm lượng 0,4 mg/kg và E2 ở hàm lượng 4 mg/kg trên nền viên cứng, nang mềm và dạng lỏng. Phương pháp sau khi thẩm định đã được áp dụng để phát hiện các hormon sinh dục trong 16 mẫu TPBVSK được mua tại các nhà thuốc tại Hà Nội (Việt Nam) và một số trang mạng online. Kết quả phát hiện 3 mẫu dương tính với hormon sinh dục, trong đó có một mẫu chứa hormon sinh dục bị cấm sử dụng trong TPBSVK (testosteron) theo thông tư 10/2021/TT-BYT với nồng độ rất thấp (khoảng 0,5 mg/kg).