XÁC ĐỊNH KIỂU GENE ACTN3 R577X THỂ LỰC CỦA VẬN ĐỘNG VIÊN ĐỘI TUYỂN 5 MÔN THỂ THAO VIỆT NAM

Tóm tắt

 Hệ gene con người đã được giải
mã thành công, nhưng ảnh hưởng của đa hình
gene đến tố chất thể thao vẫn còn nhiều điều
chưa biết hết. Nhiều nhà nghiên cứu có đồng
quan điểm cho rằng đa hình gene α-actinin-3
(ACTN3) có liên quan đến thành tích của các
vận động viên (VĐV) ưu tú. Gene ACTN3 mã
hóa cho protein α-actinin-3, chỉ được biểu hiện
trong sợi cơ nhanh loại II. Biến đổi CT
(rs.1815739 C/T) ở exon 16 của gene ACTN3
làm xuất hiện mã kết thúc (đa hình R577X) dẫn
đến thiếu hụt protein α-actinin-3 ở dạng đồng
hợp tử XX (không có α-actinin-3). Vai trò của
đa hình ACTN3 R577X được chứng minh có
ảnh hưởng đến thành tích thể thao của các
VĐV. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã tách
chiết DNA tổng số từ tế bào niêm mạc miệng
và đánh giá chất lượng sản phẩm PCR. Sản
phẩm PCR sau đó được xử lý bằng enzyme giới
hạn DdeI để xác định kiểu gene ACTN3 R577X
và tần số allele của 167 vận động viên thuộc 5
đội tuyển trẻ và đội tuyển Quốc gia. Chúng tôi
đã xác định tần số kiểu gene ACTN3 R577X,
tần số allele R/X của 63 VĐV bơi lội (tần số
kiểu gene: RR 33%, RX 48%, XX 19%; tần số
allele: R 57%, X: 43%); 36 VĐV điền kinh (tần
số kiểu gene: RR 42%, RX 39%, XX 19%; tần
số allele: R 61%, X 39%); 16 VĐV Bắn súng
(tần số kiểu gene: RR 25%, RX 44%, XX 31%;
tần số allele: R 47%, X 53%); 23 VĐV cử tạ
(tần số kiểu gene: RR 35%, RX 52%, XX 13%;
tần số allele: R 61%, X 39%) và 29 VĐV Thể
dục dụng cụ (tần số kiểu gene: RR 45%, RX
34%, XX 21%; tần số allele: R 62%, X 38%).
Kết quả nghiên cứu này sẽ được sử dụng kết
hợp với các thông tin về đặc điểm thể lực và
thành tích thể thao của các vận động viên đã
thu thập được để phân tích và đánh giá ảnh
hưởng của gene ACTN3 đến thành tích của vận động viên Việt Nam. Mục đích tiếp theo của
chúng tôi là tập trung nghiên cứu ứng dụng
công nghệ gene trong công tác tuyển chọn vận
động viên nhằm góp phần giảm thiểu chi phí
trong tuyển chọn, đào tạo và nâng cao thành
tích của thể thao Việt Nam.