Phân lập thành phần hóa học cây An điền lưỡng phân Hedyotis Dichotoma Koen.Ex Roth, họ Cà phê

Tóm tắt

    Được biết chi Hedyotis chứa nhiều hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh học hấp dẫn: triterpen, antraquinon, steroid, glicosid, flavonoid, iridoid và alkaloid. Mục đích của nghiên cứu này là phân lập và xác định cấu trúc các thành phần hóa học của cây An điền lưỡng phân thuộc chi Hedyotis, họ Cà phê. Nguyên liệu là 6,50 kg thân cây An điền lưỡng phân thu hái ở Bình Phước được rửa sạch, sấy khô ở 70 ⁰C đến khối lượng không đổi, cắt nhỏ và xay thành bột. Ngâm dầm 1,64kg bột thu được với dung môi ethanol 95⁰ để chế cao ethanol (80,00 g). Cao ethanol được trích pha rắn trên silica gel pha thường, giải li lần lượt bằng các đơn dung môi từ không phân cực đến phân cực thu được các loại cao: ete dầu hỏa, diclorometan, etyl acetat, methanol. Phân lập bằng sắc kí cột và sắc kí điều chế nhiều lần cao diclorometan, với các hệ dung môi từ kém phân cực đến phân cực thu được hai hợp chất, đặt tên là Dichoto.Diclo1 và Dichoto.Diclo2. Bằng các phương pháp hóa lí ¹H-NMR, ¹³C-HMR (một chiều và hai chiều), HSQC, HMBC đối chiếu với tài liệu tham khảo cho thấy hai hợp chất phân lập được có cấu trúc hóa học của axit 4-hydroxy-3-metoxybenzoic và (22E)-5a-Stigmasta-7,22-dien-3b-ol. Hợp chất Dichoto.Diclo2 có cấu trúc giống Spinasterol. Dữ liệu thu được về đặc tính hóa dược của cây An điền lưỡng phân có giá trị cho những nghiên cứu tiếp theo nhằm làm giàu kho dược liệu thiên nhiên mang lại.