NHẬN DIỆN MỘT SỐ TÍNH ĐỐI THOẠI CỦA ÂM NHẠC CHÈO TRONG VỞ DIỄN QUAN ÂM THỊ KÍNH

Tóm tắt

Chèo là sân khấu kể chuyện, nhân vật được diễn tả bằng những ngôn từ văn thơ giàu hình ảnh, giàu âm điệu, vần, luật. Hát là một phương tiện diễn tả mang tính tự sự, lối kể chuyện độc đáo, là nguyên tắc không thể thiếu trong sân khấu chèo truyền thống. Trong diễn chèo, trước khi hát hay có nói (nói vần, nói điệu, nói thơ, nói sử, nói lệch, nói vặt, nói hề, nói đếm...). Đó như một sự bắc cầu để vào điệu hát, tạo nên sự uyển chuyển, gần gũi, không gây đột ngột cho người hát, người nghe và cũng tạo nên thẩm mỹ của nhạc chèo. Một trong những thẩm mỹ ấy là tính đối thoại của âm nhạc chèo. Đối thoại cũng có nhiều cung bậc, đối thoại trực tiếp, đối thoại gián tiếp, đối thoại kịch tính, đối thoại thủ thỉ gửi trao... Nhìn chung tất cả đều hài hòa, uyển chuyển giữa các nhân vật với nhân vật, giữa nhạc cụ với nhạc cụ, đặc biệt giữa nhân vật với dàn nhạc .... tất cả tạo nên những giá trị vô cùng đặc sắc của nhạc chèo.