BIẾN ĐỔI MÔ HỌC SAU KHI TIÊM VACXIN NHŨ DẦU TRÊN CÁ GIÒ Rachycentron cadadum

Tóm tắt

     Hầu hết các loại vacxin dùng trong nuôi trồng thủy sản hiện nay là vacxin vô hoạt. Mục đích của vacxin là nhằm tạo ra đáp ứng miễn dịch với kháng nguyên đưa vào mà có thể kéo dài thời gian bảo hộ phòng bệnh. Để đạt được điều này, vacxin vô hoạt cần bổ sung thêm chất bổ trợ - adjuvant. Nhũ dầu được xem là chất bổ trợ quan trọng đối với vacxin thủy sản. Một số nghiên cứu về vacxin thủy sản ở nước ta cũng đã sử dụng nhũ dầu làm chất bổ trợ, tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào mô tả cơ chế tác dụng của vacxin nhũ dầu đối với cá. Nghiên cứu này sẽ đánh giá tác

dụng của nhũ dầu qua những biến đổi mô học giai đoạn sớm sau tiêm vacxin. Vacxin vô hoạt nhũ dầu được tạo từ 3 chủng vi khuẩn V. alginolyticus, V. parahaemolyticus và V. harveyi (vô hoạt bằng formalin phối trộn với nhũ dầu Montanide TM ISA 760 (Seppic)) sau đó tiêm cho cá giò Rachycentron canadum. Mẫu cá được thu định kỳ vào 7, 14 và 21 ngày sau tiêm vacxin, cố định trong dung dịch buffer formaline (10%) để nghiên cứu mô học. Tiến hành cắt mô, nhuộm H&E để quan sát những biến đổi cấu trúc mô do vacxin nhũ dầu gây ra. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô cơ có tích tụ nhiều giọt dầu làm tổn thương cơ học các sợi cơ nhưng chưa thấy dấu hiệu của đáp ứng miễn dịch sau 7 ngày tiêm vacxin. Dấu hiệu đáp ứng miễn dịch bắt đầu xuất hiện rõ ở ngày thứ 14 với nhiều tế bào viêm bao quanh các giọt dầu và các u hạt - granuloma bắt đầu hình thành. Mô cơ tại vị trí tiêm bị tổn thương nghiêm trọng với sự xuất hiện của nhiều loại tế bào viêm khác nhau hình thành các u hạt rõ ràng hơn ở ngày thứ 21. Nghiên cứu cho thấy vacxin có chứa nhũ dầu có khả năng gây đáp ứng miễn dịch tự nhiên nhưng đồng thời cũng gây những tác dụng phụ tại vị trí tiêm vacxin ở cá giò.