ĐÁNH GIÁ VÀ CHỌN LỌC DÒNG TỰ PHỐI NGÔ CHỊU HẠN DỰA TRÊN KIỂU HÌNH VÀ CHỈ THỊ PHÂN TỬ

Tóm tắt

      Hạn là một yếu tố bất thuận phi sinh học chính hạn chế năng suất trong sản xuất ngô. Cải tiến chống chịu hạn là ưu tiên hàng đầu trong các chương trình chọn giống ngô. Ba mươi hai dòng tự phối ngô và hai đối chứng đã được đánh giá trong điều kiện đồng ruộng và sàng lọc dòng chịu hạn dưới điều kiện quản lý bất thuận hạn trong nhà kính. Thí nghiệm thứ nhất thực hiện trong nhà kính là phương pháp đánh giá chịu hạn bằng thí nghiệm trồng trong chậu plastic. Thí nghiệm thứ hai trồng trên luống trong nhà kính với 4 thời điểm trồng, thời điểm thứ nhất trồng ngày 2 tháng 3 năm 2013, sau đó cứ 10 ngày trồng một thời điểm tiếp theo, gây hạn khi thời điểm gieo thứ nhất bắt đầu vào chắc, thời điểm 2 trỗ cờ - phun râu, thời điểm 3 giai đoạn xoắn nõn và thời điểm 4 cây có 7 - 9 lá. Kết quả nghiên cứu cho thấy, 32 dòng sinh trưởng, phát triển tốt trong điều kiện miền Bắc, Việt Nam. Đánh giá sàng lọc chịu hạn trong thí nghiệm chậu nhựa nhận biết 11 dòng có khả năng chịu hạn, thí nghiệm trong nhà kính trồng 4 thời điểm gây hạn khi cây thời điểm thứ nhất bắt đầu vào chắc nhận biết 14 dòng có khả năng chịu hạn. Sử dụng chỉ thị phân tử dò tìm QTL liên quan đến chịu hạn đã xác định có 20 dòng mang QTL liên quan đến chịu hạn. Phối hợp đánh giá kiểu hình và chỉ thị phân tử nhận biết 11 dòng có đặc điểm phù hợp và chịu hạn là dòng H4, H6, H14, H15, H17, H20, H23, H24, H28, H29 và H30. Những dòng chịu hạn nhận biết trong nghiên cứu có thể sử dụng cho các chương trình chọn tạo giống ngô chịu hạn.