XÁC ĐỊNH BỆNH GIUN ĐŨA Ở MÈO (Toxocariasis) TẠI VIỆT NAM DO LOÀI MỚI Toxocara malaysiensis GÂY RA BẰNG PHƯƠNG PHÁP SO SÁNH CHUỖI GEN VÀ PHÂN TÍCH PHẢ HỆ

Tóm tắt

     Toxocariasis là bệnh giun đũa chó mèo do các loài thuộc giống Toxocara, họ Toxocaridae, lớp Nematoda, bao gồm Toxocara canis (T. canis), Toxocara cati (T. cati) và Toxocara malaysiensis (T. malaysiensis), có khả năng truyền lây sang người. Ở Malaysia và Trung Quốc còn phát hiện mèo nhiễm thêm một loài giun đũa khác, đó là loài mới T. malaysiensis trong khi các nước khác chưa có thông tin về loài này. Mục đích của nghiên cứu này là phân tích đặc điểm chuỗi gen atp6 (hệ gen ty thể) và ITS2 (hệ gen nhân tế bào) để xác định phân loại của 15 chủng Toxocara sp thu thập từ mèo ở các huyện Thường Tín và Thanh Oai (Hà Nội, Việt Nam). Kết quả sắp xếp đối chiếu trình tự nucleotide của gen atp6 cho thấy 15 chủng Toxocara sp trên mèo của Việt Nam có mức độ đồng nhất đạt 99,3-100% với loài Toxocara malaysiensis. Trong khi đó với T. cati, tỷ lệ này chỉ là 89,6-90,1%; với T. canis là 86,7- 87,9% và với T. vitulorum là 80,5-88,4%. Khoảng cách di truyền giữa các chủng Toxocara trên mèo của Việt Nam gần như không sai khác với loài T. malaysiensis, nhưng lại rất xa với loài T. cati. Phân tích phả hệ dựa trên chỉ thị gen atp6 và ITS2 khẳng định, 15 chủng Toxocara sp. trên mèo của Hà Nội, Việt Nam cùng nhóm với T. malaysiensis trong khi đó các chủng của loài T. cati, T. canis, T. vitulorum và loài Toxascaris leonina (nhóm ngoại hợp) tách biệt hoàn toàn nằm trong các nhóm tương ứng của chúng. Nghiên cứu này cung cấp thêm một số đặc điểm về gen học và phân loại của T. malaysiensis và cũng là công bố đầu tiên về loài mới này, có nguồn gốc tại Việt Nam, tạo cơ sở cho giám sát dịch tễ học trong cộng đồng.