14. KHAI THÁC BỀN VỮNG NƯỚC DƯỚI ĐẤT TRONG THẤU KÍNH NƯỚC NHẠT TẦNG CHỨA NƯỚC PLEISTOCEN VÙNG NAM ĐỊNH

Tóm tắt

Vùng Nam Định có thấu kính nước nhạt TCN Pleistocen phân bố phía Đông, Đông Nam tỉnh thuộc địa bàn các huyện: Hải Hậu, Nghĩa Hưng, một phần Ý Yên, Trực Ninh, Nam Trực và Giao Thuỷ, với diện tích phân bố 761 km². Thấu kính nước nhạt cung cấp chủ yếu nước sinh hoạt ăn uống cho người dân khu vực với lưu lượng trung bình 97.989 m³/ngày. Hiện nay, cùng với sự phát triển kinh tế xã hội nhu cầu khai thác sử dụng nước dưới đất trong khu vực gia tăng, đi kèm với đó là khả năng suy thoái cạn kiệt và xâm nhập mặn. Bài báo này đánh giá mức tính bền vững của khai thác đối với tầng chứa nước Pleistocen dựa trên 6 tiêu chí: Tài nguyên nước dưới đất có thể phục hồi/đầu người (I₁ gọi tắt là Chỉ số tổng lượng nước dưới đất trên đầu người); Tổng lượng khai thác tài nguyên nước dưới đất/lượng cung cấp cho nước dưới đất (I₂ gọi tắt là Chỉ số sử dụng nước dưới đất so với lượng bổ cập); Tổng lượng khai thác tài nguyên nước dưới đất/tổng tài nguyên nước dưới đất có khả năng khai thác (I₃ gọi tắt là Chỉ số sử dụng nước dưới đất so với tiềm năng); Tổng lượng nước nước dưới đất cho sinh hoạt/tổng lượng sinh hoạt (I₄ gọi tắt là Chỉ số nước cho sinh hoạt); Chỉ số cạn kiệt nước dưới đất (I₅); Chỉ số khả năng tổn thương nước dưới đất (I₆). Kết quả nghiên cứu đã xác định được trữ lượng khai thác nước dưới đất cho toàn vùng là 410.398m³/ngày. Từ các chỉ số tính toán đã xác định được 7/10 vùng theo ranh giới hành chính là vùng khai thác không bền vững gồm: Vụ Bản, Nghĩa Hưng, Nam Trực, Trực Ninh, Xuân Trường, Giao Thủy, Hải Hậu. Từ kết quả này, bản đồ đánh giá tình bền vững trong khai thác được thành lập phục vụ công tác quản lý, cấp phép và định hướng khai thác nước dưới đất.