Ký hiệu “Tóc bạc” trong thơ tha hương thế kỷ XVIII - nửa đầu thế kỷ XIX

Tóm tắt

Trên bước đường tha hương lưu lạc, “tóc bạc” là một ký hiệu xuất hiện nhiều lần trong sáng tác của các tác giả. Nó là một ký hiệu đa nghĩa, tiềm tàng nhiều khả năng diễn giải ý nghĩa khác nhau khi đặt trong tương quan với các ký hiệu khác. Bài viết tập trung khảo sát sự xuất hiện của ký hiệu “tóc bạc” trong những bài thơ tha hương giai đoạn từ thế kỷ XVIII - nửa đầu thế kỷ XIX. Từ góc nhìn ký hiệu học, nghiên cứu tìm ra các nét nghĩa của ký hiệu này khi soi chiếu “tóc bạc” trong dòng chảy vô thường của “thời gian”, trong thế sóng đôi với ký hiệu “non xanh”, “cúc vàng”, “con đường”, “tấc lòng son”. Qua đó, bài viết sẽ từng bước khám phá thế giới bên trong của chủ thể tha hương và nhận ra dấu ấn đậm nét của con người cá nhân trong thơ ca giai đoạn này.