TÌNH HÌNH RUỘNG ĐẤT TỔNG CỔ DŨNG, HUYỆN YÊN DŨNG, TỈNH BẮC GIANG NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX QUA TƯ LIỆU ĐỊA BẠ GIA LONG 4 (1805)

Tóm tắt

Sở hữu ruộng đất là một trong những nội dung quan trọng trong quá trình nghiên cứu lịch sử Việt Nam, nó chứa đựng những biến động to lớn và sâu sắc về sự phát triển lãnh thổ và văn hóa dân tộc. Nghiên cứu này nhằm làm rõ những đặc điểm về tình hình ruộng đất ở tổng Cổ Dũng, huyện Yên Dũng (tỉnh Bắc Giang) nửa đầu thế kỷ XIX qua tư liệu địa bạ Gia Long 4 (1805). Nghiên cứu tiến hành sưu tầm các địa bạ được lập vào năm Gia Long 4 (1805) với tổng số 8 đơn vị địa bạ. Bằng phương pháp lịch sử và phương pháp logic, kết quả nghiên cứu cho thấy, đặc điểm ruộng đất ở tổng Cổ Dũng, huyện Yên Dũng rất đa dạng, bao gồm cả ruộng đất tư, ruộng đất công và một số loại ruộng đất khác. Trong đó, ruộng đất tư chiếm đa số (76,93%). Ruộng đất do nhà nước trực tiếp hay gián tiếp quản lý đều được giao cho xã dân cày cấy và nộp thuế theo quy định. Quy mô sở hữu ruộng đất nhỏ lẻ. Nghiên cứu cung cấp luận chứng, có giá trị tham khảo trong việc hoạch định chính sách quản lý đất đai hiện nay của tỉnh Bắc Giang.