Xác định methylendioxymethamphetamin và methylendioxyethylamphetamin trong tóc bằng sắc ký khí khối phổ

Tóm tắt

Methylendioxymethamphetamin (MDMA) và methylendioxyethylthamphetamin (MDEA) là các chất kích thích thần kinh dạng amphetamin (ATS - Amphetamin type stimulants) hiện bị buôn bán, sử dụng bất hợp pháp tại Việt Nam và gây ra nhiều hệ lụy trong xã hội. Để thực hiện tốt công tác phòng chống các hành vi bất hợp pháp liên quan tới loại ma túy trên, công việc kiểm nghiệm và phát hiện ATS đóng một vai trò không nhỏ. Đặc biệt giám định ma túy trong tóc đối với pháp y có ý nghĩa rất quan trọng để xác định đối tượng sử dụng ma túy trước đó đã lâu hoặc trong trường hợp nạn nhân tử vong.

MDMA và MDEA được phân bố vào trong tóc bởi rất nhiều chuyển hóa tại các thời điểm khác nhau trong chu trình phát triển của tóc: chuyển từ máu vào bên trong tế bào tóc đang phát triển và liên kết chặt với phần bên trong của sợi tóc trong quá trình hình thành keratin; chuyển từ mồ hôi, tuyến nhờn, tuyến tiết vào tóc và từ môi trường bên ngoài như khói thuốc, bột… được hấp thụ bởi da, bề mặt sợi tóc.

Sự kết hợp phương pháp phân tích sử dụng sắc ký khí khối phổ với chiết pha rắn đối với mẫu tóc đã thu hút được nhiều sự quan tâm nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới và đã được ứng dụng thành công. Trên thế giới đã có các công trình nghiên cứu phân tích MDMA và MDEA trong tóc bằng sắc ký khí khối phổ (GC-MS). Tại Việt Nam, việc phân tích chất ma túy này trong tóc còn ít được nghiên cứu. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu xây dựng quy trình xác định ma túy tổng hợp MDMA và MDEA trong tóc bằng GC-MS phục vụ công tác phòng chống tệ nạn ma túy và giám định pháp y tại Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu

- Điều kiện sắc ký

- Điều kiện MS

- Chuẩn bị mẫu

+ Khảo sát phổ khối của MDMA, MDEA và MDMA-d5

Phân tích chất chuẩn và nội chuẩn ở chế độ Scan, đã xác định được thời gian lưu, diện tích pic và các mảnh phổ cần phân tích. Từ kết quả phân tích Scan, chọn ra được một số mảnh phổ có tính chất đặc trưng, mảnh phổ có tín hiệu mạnh; các mảnh phổ này dùng để phân tích chế độ SIM nhằm tăng độ nhạy của phép phân tích.

+ Đánh giá phương pháp

Độ thích hợp của hệ thống; Độ đặc hiệu-chọn lọc; Khảo sát đường chuẩn; Khảo sát độ đúng và độ lặp lại của phương pháp; Xác định giới hạn phát hiện và giới hạn định lượng

+ Áp dụng quy trình trên để phân tích mẫu tóc thực

Kết luận

Đã xây dựng và thẩm định phương pháp xác định MDMA và MDEA trong tóc. Xử lý mẫu bằng ngâm trong methanol và chiết pha rắn; định tính và định lượng bằng sắc ký khí khối phổ. Phương pháp đã được áp dụng trong phân tích MDMA và MDEA trong tóc của 5 người nghi ngờ sử dụng ma túy tổng hợp. Kết quả cho thấy phương pháp đã xây dựng phù hợp cho nghiên cứu xác định MDMA và MDEA trong tóc.