Nghiên cứu xây dựng qui trình phân tích đồng thời dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật fenobucarb, tetramethylthiuram disulfid, quinalphos thường dùng trong rau ăn lá, rau ăn quả bằng phương pháp UPLC - MS/MS

  • Phạm Minh Truyền
  • Đỗ Châu Minh Vĩnh Thọ

Tóm tắt

Rau quả là một loại nông sản rất dễ mắc phải sâu bệnh, nấm mốc, cỏ dại. Hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV) đóng vai trò quan trọng để phòng và loại trừ các loại dịch bệnh cho các sản phẩm nông nghiệp nói chung và rau quả nói riêng. Hiện nay, khi trồng hầu hết các loại rau quả cần phải sử dụng hóa chất BVTV nhằm tăng năng suất và chất lượng. Bên cạnh ưu điểm, thuốc hóa chất BVTV còn gây ra nhiều tác hại khác như làm ô nhiễm môi trường, gây độc cho người và gia súc, tăng chi phi sản xuất, và nhất là để lại tồn dư trong nông sản gây ảnh hưởng đến chất lượng nông sản và sức khỏe người tiêu dùng. Đây là vấn đề cấp thiết đang rất được quan tâm. Ước tính trên thế giới có trên 5000 loại hóa chất BVTV khác nhau, trong đó khoảng 200 loại ảnh hưởng mạnh tới sức khỏe con người và độc hại với môi trường, trong số đó có nhiều chất có khả năng gây ung thư. Theo thống kê, Việt Nam là một trong những nước sử dụng hóa chất BVTV nhiều nhất trên thế giới. Dược điển nhiều nước (Mỹ, Châu Âu, Anh, Nhật Bản,...) đã quy định mức dư lượng cho phép của hóa chất BVTV trong thực phẩm và dược liệu, điều này giúp họ kiểm soát được chất lượng nguồn nông sản trong nước cũng như nhập khẩu từ nước ngoài. Có nhiều phương pháp để phân tích được dư lượng BVTV có trong rau ăn lá, rau ăn quả. Tuy nhiên, phương pháp sắc ký lỏng siêu hiệu năng ghép với khối phổ ba lần tứ cực (UPLC-MS/MS) với khả năng phân tích nhanh, cho độ tin cậy, chính xác, nhạy và tính đặc hiệu cao, ngày càng được sử dụng rộng rãi và phổ biến. Nghiên cứu này nhằm xây dựng quy trình phân tích đồng thời dư lượng hóa chất BVTV fenobucarb, tetramethylthiuram disulfid, quinalphos tồn dư trong rau ăn quả.

Nguyên liệu

Fenobucarb (FBC), tetramethylthiuram disulfide (THI) là 2 thuốc trừ sâu nhóm carbamat và quinalphos (QNP) là hóa chất BVTV nhóm phosphor hữu cơ và nội chuẩn triphenyl phosphat (TPP).

Phương pháp

Hỗn hợp chuẩn Fenobucarb, Tetramethylthiuram disulfide, Quinalphos và nội chuẩn TPP được pha trong methanol đến nồng độ khoảng 250 ppb và bơm trực tiếp vào hệ thống khối phổ Xevo TQD, sử dụng chế độ Auto tune trong phần mềm Masslynx 4.1 để tối ưu hóa điều kiện khối phổ.

Kết luận

Nghiên cứu đã xây dựng thành công quy trình định tính, định lượng đồng thời dư lượng hóa chất BVTV fenobucarb, tetramethylthiuram disulfide và quinalphos thường sử dụng trên rau ăn lá, rau ăn quả bằng phương pháp UPLC - MS/MS. Quy trình định lượng này đã được thẩm định đạt theo hướng dẫn của AOAC. Quy trình phân tích có tính chọn lọc, độ chính xác, tin cậy cao và được ứng dụng vào thực tế để kiểm tra trên 60 mẫu rau ăn lá, rau ăn quả trên địa bàn TP. Cần Thơ, phát hiện 13,3 % mẫu  có dư lượng hóa chất BVTV, trong đó mẫu M-16 có dư lượng đồng thời tetramethylthiuram disulfid và fenobucarb. Đặc biệt, mẫu M-25 có dư lượng quinalphos  và mẫu M-36 có tetramethylthiuram disulfid vượt mức MRL cho phép (10 ppb).

điểm /   đánh giá
Phát hành ngày
2020-06-04
Chuyên mục
NGHIÊN CỨU - KỸ THUẬT