Tổng hợp và khảo sát hoạt tính kháng nấm, kháng khuẩn của một số dẫn chất 6-cloro-2-hydrazinylbenzothiazol

Tóm tắt

Dị vòng benzothiazol được ngưng tụ giữa vòng benzen và vòng thiazol, khi ngưng tụ tại vị trí 4,5 của thiazol tạo nên cấu trúc 1,3-benzothiazol. Các dẫn chất 1,3-benzothiazol có tiềm năng kháng nấm, kháng khuẩn tốt, đặc biệt trên vi khuẩn B. substilis, S. aureus, P. aeruginosa, K. pneumoniae, E. coli, S. typhi và một số nấm C. albicans, A. niger. Ngoài ra, benzothiazol còn có mặt trong nhiều hoạt chất có tác dụng dược lý khác nhau như kháng ung thư, trị bệnh Alzheimer, động kinh, trầm cảm, kháng viêm và giảm đau, kháng HIV... Theo hướng nghiên cứu các dẫn chất benzothiazol chúng tôi đã thu được một số kết quả về benzothiazol. Bài báo này trình bày kết quả tổng hợp và thử hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm của một số dẫn chất ngưng tụ giữa 6-cloro-2-hydrazinylbenzothiazol và các aldehyd thơm với hy vọng tìm được những chất có tác dụng sinh học tốt.

Nguyên liệu:

4-cloroanilin, amoni thiocyanat, acid hydrocloric, acid hydrobromic, acid sulfuric đậm đặc, hydrazin hydrat 98%, ethylen glycol, các aldehyd: 4-nitrobenzaldehyd, 2-thiophencarboaldehyd, furfuraldehyd, 2-hydroxybenzaldehyd, 4-hydroxybenzaldehyd, 2-hydroxy-5-bromobenzaldehyd, 2-clorobenzaldehyd, pyridin-2-aldehyd, pyridin-3-aldehyd, pyridin-4-aldehyd, 2-cloro-6-florobenzaldehyd, 4-methoxybenzaldehyd.

Nguyên liệu dùng kiểm nghiệm: Bari nitrat, acid nitric 10%, bản mỏng tráng sẵn Kieselgel 60 F254 của Merk ...

Nguyên liệu thử vi sinh

- Các chủng vi khuẩn dùng trong thử nghiệm: Gram dương: Staphylococcus aureus ATCC 29213, Streptococcus faecalis ATCC 29212, Meticillin Resistance Staphylococcus aureus. Gram âm: Escherichia coli ATCC 25922, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853.

- Các chủng nấm men dùng trong thử nghiệm: Candida albicans, Candida glabrata, Candida tropicalis.

Phương pháp nghiên cứu

- Tổng hợp hóa học

- Phương pháp khảo sát hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm: Định tính (phương pháp đục lỗ trên thạch), xác định MIC (phương pháp pha loãng trong thạch).

Kết luận

Đã tổng hợp 12 dẫn chất 6-cloro-2-hydrazinylbenzothiazol trong đó có 8 chất mới (N2-N5, N8, N9, N11, N12). Xác định được các điều kiện thích hợp (nhiệt độ, dung môi, xúc tác) cho các giai đoạn phản ứng được ổn định và hiệu suất cao. Các sản phẩm được kiểm tra độ tinh khiết, xác định các hằng số lý hóa cũng như xác định cấu trúc. Qua kết quả phân tích phổ IR, MS, ¹H-NMR, ¹³C-NMR có thể kết luận các chất tổng hợp được có cấu trúc đúng như dự kiến.

Kết quả thử tác dụng trên các chủng vi sinh cho thấy các chất tổng hợp có hoạt tính kháng khuẩn yếu, một số chất có hoạt tính kháng nấm tốt. Đáng chú ý nhất là chất N4 tác dụng trên C. albicans, C. glabrata và C. tropicalis ở nồng độ 16-32 µg/ml.