Xây dựng quy trình định lượng paeoniflorin trong xích thược bằng phương pháp HPLC – PDA

Tóm tắt

Xích thược là dược liệu được sử dụng nhiều trong các bài thuốc y học cổ truyền cũng như trong sản xuất các chế phẩm có nguồn gốc từ dược liệu với tác dụng giảm đau, kháng viêm, chống co thắt, hạ huyết áp, hạ đường huyết, chống đông máu, giãn mạch... Tuy nhiên, hiện nay chất lượng dược liệu nói chung và xích thược nói riêng đang bị đặt nhiều nghi vấn do chưa được kiểm soát chặt chẽ. Thành phần chính trong xích thược là paeoniflorin, một monoterpen glycosid. Dược điển Trung Quốc 2005 và Dược điển Việt Nam V đánh giá chỉ tiêu định lượng của dược liệu xích thược dựa trên hàm lượng paeoniflorin. Nghiên cứu xây dựng và thẩm định quy trình định lượng paeoniflorin trong xích thược bằng phương pháp HPLC - PDA được tiến hành với mục tiêu xác định các điều kiện sắc ký để tách được pic paeoniflorin trong mẫu thử, đồng thời thẩm định các chỉ tiêu của quy trình định lượng theo hướng dẫn của ICH 2005 và Asean 2008, từ đó đề xuất một quy trình mới để định lượng paeoniflorin  trong dược liệu xích thược.

            Đối tượng nghiên cứu: Dược liệu xích thược được thu mua tại TP. Hồ Chí Minh vào tháng 08/2017.

Phương pháp: Khảo sát các điều kiện sắc ký để tách được pic paeoniflorin trong mẫu thử dược liệu

            - Dung dịch đối chiếu gốc

            - Dung dịch đối chiếu

            - Dung dịch mẫu thử

            - Thẩm định quy trình định lượng paeoniflorin trong dược liệu xích thược

            Kết luận

Bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao với đầu dò dãy diod quang, đã xây dựng được quy trình định lượng paeoniflorin trong xích thược. Pha động đã được sử dụng trong sắc ký là hỗn hợp acetonitril - kali dihydro phosphat 0,05 M (18:82) khác với pha động của Dược điển Trung Quốc 2005 và Dược điển Việt Nam V là methanol - kali dihydro phosphat 0,05 M (40: 65). Quy trình được thẩm định tính tương thích hệ thống, tính đặc hiệu, tính tuyến tính ( 14y">  = 26,8272x, R = 0,9999), độ lặp lại (RSD = 1,0 %), độ chính xác trung gian (RSD = 1,5 %), độ đúng (tỷ lệ phục hồi 98,6 - 100,9 %), khoảng xác định 6,4 - 25,6 µg/ml. Đây là cơ sở để cung cấp thêm một quy trình mới định lượng paeoniflorin trong xích thược, góp phần vào việc xây dựng tiêu chuẩn cơ sở giúp nâng cao công tác kiểm tra chất lượng đối với dược liệu này.