Phân tích atorvastatin và chất chuyển hóa trong huyết tương người bằng phương pháp sắc ký lỏng siêu hiệu năng ghép nối với detector khối phổ

Tóm tắt

Atorvastatin là một thuốc ức chế HMG-CoA reductase, có tác dụng chống tăng lipid máu. Trong cơ thể atorvastatin bị chuyển hóa thành hai chất chuyển hóa có hoạt tính là othor-hydroxy atorvastatin và para-hydroxy atorvastatin. Do nồng độ đỉnh (Cmax) của atorvastatin, ortho-hydroxy atorvastatin và para-hydroxy atorvastatin trong huyết tương người sau khi uống một liều đơn 10 mg atorvastatin tương đối thấp (khoảng 0,1 - 15 ng/ml), nên việc xác định nồng độ atorvastatin và các chất chuyển hóa trong các mẫu huyết tương người đòi hỏi phải có phương pháp chiết tách phù hợp và phương pháp phân tích có độ nhạy cao. Dựa trên nguyên lý hoạt động của phương pháp sắc ký lỏng - khối phổ, các phương pháp chiết tách và tham khảo tài liệu, tiến hành nghiên cứu xây dựng phương pháp UPLC-MS/MS có đủ độ nhạy, đặc hiệu, chính xác, định lượng được atorvastatin và chất chuyển hóa trong các mẫu huyết tương người. Phương pháp phân tích sẽ được áp dụng trong các nghiên cứu sinh khả dụng và tương đương sinh học chế phẩm chứa atorvastatin.

Nguyên liệu

Huyết tương trắng không có atorvastatin và chất chuyển hóa do Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương cung cấp.

Atorvastatin calci, ortho-hydroxy atorvastatin calci, para-hydroxy atorvastatin calci, glibenclamid và hóa chất khác đạt tiêu chuẩn.

Phương pháp nghiên cứu

- Thực hiện phương pháp chiết lỏng - lỏng với các hệ dung môi khác nhau để xử lý, chiết - tách dược chất từ các mẫu huyết tương có nền mẫu phức tạp.

- Nghiên cứu các điều kiện sắc ký lỏng và điều kiện khối phổ phù hợp để định lượng.

- Tiến hành thẩm định độ đặc hiệu - chọn lọc, giới hạn định lượng dưới, độ đúng, độ chính xác, tỷ lệ thu hồi hoạt chất, ảnh hưởng của nền mẫu, độ ổn định ... của phương pháp theo các hướng dẫn thẩm định phương pháp định lượng thuốc trong dịch sinh học của US-FDA và EMA.

Kết quả

Đã xây dựng được phương pháp định lượng đồng thời atorvastatin, o-hydroxy atorvastatin và p-hydroxy atorvastatin trong huyết tương người bằng UPLC/MS-MS với giá trị giới hạn định lượng dưới lần lượt là 0,01 ng/ml; 0,05 ng/ml và 0,01 ng/ml, khoảng tuyến tính rộng, độ đúng cao (90,0% - 101,5%), độ lặp lại với giá trị CV% < 15%, phương pháp xử lý mẫu nhanh, đơn giản. Phương pháp phân tích có thể ứng dụng trong các nghiên cứu sinh khả dụng và tương đương sinh học chế phẩm thuốc chứa atorvastatin.