Hai saponin phân lập từ loài Gynostemma burmanicum King ex Chakrav. thu hái ở Bắc Kạn

Tóm tắt

Giảo cổ lam Gynostemma pentaphyllum (Thunb.) Makino thu hái ở Việt Nam đã được chứng minh một số tác dụng đáng chú ý như hạ cholesterol, hạ đường huyết, tăng cường đáp ứng miễn dịch, ức chế khối u. Nhóm chất hữu cơ được quan tâm nghiên cứu trong các loài thuộc chi Gynostemma Blume. là saponin và flavonoid. Qua khảo sát, giảo cổ lam Miến Điện, Gynostemma burmanicum King ex Chakrav. thu hái tại Bắc Kạn đã được người dân địa phương sử dụng nhưng chưa có nghiên cứu nào về loài này ở Việt Nam. Bài báo này công bố kết quả phân lập và nhận dạng hai saponin từ loài Gynostemma burmanicum King ex Chakrav. thu hái tại Bắc Kạn.

Nguyên liệu

Giảo cổ lam Miến Điện thu hái tại huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn vào tháng 5 năm 2015, đã được thẩm định tên khoa học là Gynostemma burmanicum King ex Chakrav..

Phương pháp nghiên cứu

- Chiết xuất: Bằng phương pháp chiết hồi lưu với dung môi là ethanol 70%, sau đó chiết với các dung môi có độ phân cực tăng dần. Định tính các phân đoạn thu được bằng phản ứng hóa học và sắc ký lớp mỏng.

- Phân lập: Bằng sắc ký cột. Kiểm tra độ tinh khiết của chất phân lập được bằng sắc ký lớp mỏng.

- Nhận dạng chất phân lập được bằng phương pháp phân tích dữ liệu phổ: ESI-MS, ¹H-NMR, ¹³C-NMR, HMBC, HSQC.

Kết quả

Từ dịch chiết ethanol phần trên mặt đất của loài giảo cổ lam Miến Điện (Gynostemma burmanicum King ex Chakrav.) đã phân lập được hai saponin ký hiệu là GPWB6.5 và GPWB6.5. Căn cứ vào các dữ liệu phổ ESI-MS, phổ ¹H-NMR, ¹³C-NMR, DEPT, HSQC, HMBC và so sánh với dữ liệu phổ ở tài liệu đã công bố, đã xác định được hợp chất GPWB6.5 là ginsenosid F₂ và GPWB6.6 là 20(S)-ginsenosid Rg₃. Đây là công bố đầu tiên về hai hợp chất này phân lập từ loài Gynostemma burmanicum King ex Chakrav. (giảo cổ lam Miến Điện) thu hái ở Bắc Kạn - Việt Nam.