Khảo sát thành phần hóa học phân đoạn ethylacetat của thân cây hồng quân (Flacourtia rukam Zoll. et Mor., Flacourtiaceae)

Tóm tắt

Tăng sinh tuyến tiền liệt là căn bệnh phổ biến ở nam giới. Với xu hướng trở về với thiên nhiên, các chế phẩm hỗ trợ điều trị tăng sinh tiền liệt tuyến có nguồn gốc thảo dược ngày càng được quan tâm, tiêu biểu là các chế phẩm từ cao chiết của rễ cây hồng quân. Năm 2001, tại Việt Nam đã có đề tài "Nghiên cứu dịch chiết cao lỏng từ cây bồ quân ứng dụng điều trị u xơ lành tính tiền liệt tuyến" được thực hiện tại BV. Đa khoa TW Thái Nguyên và đã được Hội đồng Khoa học Bộ Y tế nghiệm thu năm 2002. Tuy nhiên chưa có đề tài nào khác nghiên cứu sâu hơn. Nghiên cứu" Khảo sát thành phần hóa học phân đoạn ethylacetat của thân cây hồng quân Flacourtia rukamZoll. et Mor., Flacourtiaceae" nhằm góp phần xác định thêm về nguồn nguyên liệu làm thuốc có giá trị từ cây hồng quân.

Nguyên liệu

Thân và cành lớn cây hồng quân thu hái tháng 11/2016 tại núi Cô Tô, tỉnh An Giang. Mẫu được định danh tên khoa học là Flacourtia rukam Zoll. et Mor..

Phương pháp nghiên cứu

- Chiết xuất, phân lập : Chiết ngấm kiệt với ethanol 96%. Phân lập trên sắc ký cột.

- Xác định cấu trúc: Bằng phân tích phổ UV, ESI-MS, ¹H-NMR và ¹³C-NMR.

Kết quả

Từ 550 g cao cồn toàn phần thân hồng quân chiết xuất phân đoạn thu được cao CHCl₃ (71 g), cao EtOAc (40 g) và cao MeOH (94 g). Cao EtOAc sau chiết tách lỏng - rắn thu được 4 phân đoạn: 0,5 g cao A1; 2,0 g cao A2; 9,2 g  cao A3; 20,3 g cao A4. Từ phần gộp phân đoạn A1 và phân đoạn A2  phân lập được hợp chất acid vanilic (8 mg) và từ phân đoạn A3 phân lập được poliothrysosid (1800 mg) ; cấu trúc được xác định bằng phổ NMR, MS và kết hợp với tham khảo tài liệu. Acid vanilic và poliothrysosid đã được phân lập trong một số loài thuộc chi Flacourtia, tuy nhiên đây là lần đầu tiên chất này được phân lập từ loài Flacourtia rukam.