Khảo sát thành phần hóa học phân đoạn chloroform của lá cây bù dẻ (Uvaria rufa Bl., Annonaceae)

Tóm tắt

Bù dẻ (Uvaria rufa Bl.) là một trong những dược liệu được sử dụng độc vị để điều trị bệnh đái tháo đường ở một số cơ sở khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền.Đề tài "Khảo sát thành phần hóa học của cây bù dẻ theo hướng ức chế α-glucosidase" tiến hành khảo sát thành phần hóa học trong thân và rễ loài này đã triển khai và thu được những kết quả đáng chú ý. Tiếp theo đề tài này được thực hiện nhằm phân lập các chất trong lá bù dẻ góp phần chuẩn hoá cây thuốc bù dẻ về mặt hóa học, làm tiền đề cho những nghiên cứu sâu hơn sau này.

Nguyên liệu

            Lá cây bù dẻ (Uvaria rufa Bl.) thu hái tháng 10/2016 tại huyện Tân Uyên, tỉnh Bình Dương. Mẫu được định danh qua khảo sát hình thái và vi học, đối chiếu với tài liệu.

Phương pháp nghiên cứu

- Chiết xuất, phân lập : Chiết ngấm kiệt với ethanol 96%. Phân lập bằng sắc ký cột.

- Xác định cấu trúc: Bằng các phổ UV, MS, NMR.

Kết quả

            Từ 550 g cao cồn toàn phần lá bù dẻ chiết xuất phân đoạn thu được cao CHCl₃ (200 g), cao EtOAc (17 g) và cao MeOH (100 g). Cao CHCl₃ tiếp tục được chiết tách lỏng - rắn thu được tám phân đoạn, trong đó từ phân đoạn A4 thu được hợp chất pipoxid chlorohydrin (UR1a-1, 400 mg). Từ phân đoạn A5 (5 g) qua sắc ký cột thu được 18 phân đoạn nhỏ hơn, trong đó phân đoạn A5-9 bằng kỹ thuật sắc ký cột cổ điển đã phân lập được hợp chất zeylenol (UR1a-3, 30 mg). Hợp chất pipoxid chlorohydrindựa theo những tài liệu nhóm tác giả đã tham khảo thì đây là lần đầu được báo cáo phân lập từ loài U. rufa. Đề tài phân tích hóa học và sàng lọc tác dụng sinh học của các phân đoạn trong cây bù dẻ vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu.