Cải tiến phương pháp chiết xuất curcuminoid từ củ nghệ (Curcuma longa L.)

Tóm tắt

Hỗn hợp curcuminoid là thành phần quan trọng với nhiều hoạt tính tốt được chiết từ củ nghệ vàng như ức chế sự phát triển của các khối u, tăng khả năng miễn dịch, chống oxy hóa mạnh, bảo vệ gan, chống viêm, ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư, phòng và điều trị viêm gan .... Trong nước, curcuminoid chủ yếu được chiết xuất bằng trích ly có khuấy trộn và gia nhiệt hoặc siêu âm. Một phương pháp khác sử dụng dung môi hữu cơ ethyl acetat : aceton và xà phòng thu được curcumin thô. Trên thế giới, phương pháp tinh chế curcuminoid đa phần sử dụng sắc ký cột với chất hấp phụ silica gel, rửa giải bằng các hệ dung môi hữu cơ như chloroform, methanol, hexan, aceton.... Patil và CS. sử dụng phương pháp chiết Soxhlet bằng methanol, loại hết dung môi và để kết tinh ở 4^oC thu được tinh thể curcuminoid màu vàng có độ tinh khiết 95% và hiệu suất kết tinh 75%. Các phương pháp chiết cho hiệu quả cao thường sử dụng dung môi độc hại, chi phí cao, và khó nâng quy mô. Với lợi thế về nguồn nguyên liệu nghệ sẵn có và nhu cầu sử dụng curcuminoid ngày một tăng cao, cần thiết phải phát triển các quy trình chiết xuất, tinh chế curcuminoid đơn giản, hiệu quả và an toàn. Do đó, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu cải tiến phương pháp xử lý nguyên liệu và xây dựng được phương pháp chiết xuất và phân lập curcuminoid đạt tiêu chuẩn hàm lượng theo USP 38.

Nguyên liệu

Củ nghệ tươi thu hái tại xã Chí Tân, Khoái Châu, Hưng Yên vào tháng 12/2009.

Phương pháp nghiên cứu

- Xác định sự giảm khối lượng dược liệu do quá trình làm khô: Dùng cân xác định hàm ẩm nhanh, khối lượng mẫu 1 g, nhiệt độ 105°C.

- Chiết xuất và tinh chế: Chiết xuất curcuminoid bằng phương pháp ngâm lạnh với dung môi thích hợp.

- Phương pháp định lượng: Định lượng curcuminoid bằng HPLC theo USP 38 với một số thay đổi.

Kết luận

Xử lý dược liệu bằng cách xát nghệ tươi và loại tinh bột đã thu được bột nghệ có hàm lượng curcuminoid 7,2%, cao hơn so với phương pháp thông thường. Sử dụng aceton làm dung môi chiết cho hiệu suất cao và tốc độ chiết nhanh hơn so với ethanol 96%. Đồng thời đã xây dựng được phương pháp tinh chế để thu được sản curcuminoid tinh khiết có hàm lượng tối thiểu 95%, đạt yêu cầu của USP 38.