Nghiên cứu về Kẻ giảng Công giáo Việt Nam nửa cuối thế kỷ XIX qua khảo cứu “Sách dạy những việc Kẻ giảng phải

Tóm tắt

Kẻ giảng, thầy giảng là những người Công giáo bản
địa được lựa chọn và đào tạo để trở thành đội ngũ cộng sự quan
trọng của các giáo sĩ thừa sai trong quá trình truyền bá Công
giáo vào Việt Nam. Cuốn Sách dạy những việc kẻ giảng phải
làm trong nước Á Nam ra đời vào nửa cuối thế kỷ XIX, với nội
dung quy định những việc phải làm và không được làm của kẻ
giảng, đối với bản thân và đối với người khác trong quá trình
sinh sống và thực hiện chức trách của mình. Những quy định rất
cụ thể đó cũng là những đáp án lý giải vì sao các thừa sai Công
giáo đặc biệt coi trọng phát triển đội ngũ này. Thuật ngữ “kẻ
giảng” trong lịch sử dần được thay thế bằng thuật ngữ “thầy
giảng”, nhưng cho đến nay, cả hai thuật ngữ này đều không còn
được sử dụng phổ biến. Bài viết này ngoài việc giới thiệu cụ thể
về lai lịch và tác giả cuốn sách, còn điểm qua nội dung và bàn
thêm về vị trí của Sách dạy những việc kẻ giảng phải làm trong
nước Á Nam, cũng như về vị trí và vai trò của đội ngũ kẻ giảng
đối với Công giáo Việt Nam trong bối cảnh lịch sử đương thời.