Đóng góp của Giáo tông Phan Văn Tòng với đạo Cao Đài Tiên Thiên và phong trào cách mạng ở Nam Kỳ trước năm 1945

Tóm tắt

Giáo tông Phan Văn Tòng (tên thật là Nguyễn Văn
Dương) sinh năm 1881, tại làng Tường Lộc, quận Ba Kè, tỉnh
Vĩnh Long (nay là xã Mỹ Thạnh Trung, huyện Tam Bình, tỉnh
Vĩnh Long). Năm 1906, hưởng ứng phong trào Đông Du do
Phan Bội Châu khởi xướng, sau khi bị Nhật Bản trục xuất,
ông về nước tiếp tục bí mật tham gia các hoạt động yêu nước,
chống thực dân Pháp. Năm 1930, ông tham gia sáng lập Hệ
phái Cao Đài Tiên Thiên. Năm 1939, khi Cao Đài Tiên Thiên
lập giáo hội theo cơ chế Thất thánh, Thất hiền, ông được tín
nhiệm trở thành vị Giáo tông đầu tiên. Năm 1940, ông tham
gia cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ. Cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ thất
bại, Giáo tông Phan Văn Tòng bị chính quyền thực dân bắt,
đày đi Côn Đảo. Với những đóng góp cho đời và cho đạo,
Nhà nước Việt Nam đã truy tặng ông bằng Tổ quốc ghi công,
có đề 4 chữ “Nhân sĩ yêu nước”.