CÁC DẠNG THỨC KẾT CẤU TỰ SỰ TRONG TÁC PHẨM KÝ ỨC LẠC LOÀI CỦA W. G. SEBALD

Tóm tắt

Bài viết nghiên cứu các dạng thức kết cấu tự sự trong tác phẩm Ký ức lạc loài của tác giả người Đức W. G. Sebald, nhằm làm sáng rõ một trong những cách tác phẩm chuyển tải số phận người lưu vong khi phải đối diện với di sản ký ức có tính chấn thương của chính mình. Thông qua cách tiếp cận tự sự học, thi pháp học và cấu trúc luận, bài viết mô hình hóa hai dạng thức kết cấu tự sự trong tác phẩm. Thứ nhất là kết cấu song song những tự sự có kiến trúc đồng dạng vừa có thể đứng độc lập lại vừa được liên kết với nhau bằng một mạng lưới điểm nối, tạo nên tính cố kết vững chắc cho tác phẩm. Thứ hai là kết cấu tự sự chồng lấn, đan xen các lớp tự sự của những người kể chuyện ở những cấp độ tự sự khác nhau, tạo nên tính nhập nhòa, hòa tan vào nhau của những lớp tự sự đó. Chính nghệ thuật tạo dựng các kiểu kết cấu như vậy đã cho thấy năng lực sáng tạo của nhà văn khi tìm được một hình thức nghệ thuật hoàn toàn tương thích với những quan niệm về vấn đề ký ức trong tác phẩm của mình như tính phân mảnh, tính khả nghi và tính chấn thương của ký ức. Kết cấu tự sự, vì vậy, là một yếu tố quan trọng trong thế giới nghệ thuật mà các tác phẩm văn xuôi hư cấu của W. G. Sebald đã tạo nên.

   Từ khóa: kết cấu chồng lấn, kết cấu song song, Ký ức lạc loài, W. G. Sebald