Thử xem xét lại các thuật ngữ “Thời đại đồng thau” và “Văn hóa đồng thau” trong các sách về lịch sử Việt Nam/A review of the terms “The Brass age” and “The Brass culture” used in historical documents about Vietnam

Tóm tắt

Trong các sách về lịch sử Việt Nam được biên soạn trong khoảng 1960 trở về sau, các nhà sử học thường dùng các thuật ngữ “thời đại đồng thau”, “văn hóa đồng thau” để nói về thời đại đồ đồng ở nước ta. Đây là những thuật ngữ rất đáng ngờ.

Bài viết phân tích hai loại hợp kim của đồng pha thiếc (đồng đỏ hoặc đồng điếu) và đồng pha kẽm (đồng thau) để dẫn tới kết luận rằng không có một “thời đại đồng thau” (và “văn hóa đồng thau”) mà chỉ có thời đại đồ đồng (và văn hóa đồ đồng) trong lịch sử Việt Nam. Điều này cũng giống như các dân tộc khác trên thế giới.

Các nhà sử học hiện đại ở nước ta hình như muốn cố gắng nâng cấp thuật ngữ để đạt đến đọ chuẩn xác cao hơn hẳn các bậc tiền bối, nhưng lại không hiểu rõ cái thuật ngữ mà mình chọn, nên họ đã bỏ qua cái đúng mà phạm vào cái sai.

 ABSTRACT

In the books about the history of Vietnam written since 1960, historians often use the terms “Thời đại đồng thau” and “Văn hóa đồng thau” which are quite doubtful.

This article points out two kinds of alloy of copper: one is a an alloy of copper and tin called bronze, and one is of copper and tin called brass and comes to a conclusion that there is not exactly a “Thời đại đồng thau” (Brass Age) and a “Văn hóa đồng thau” (Brass Culture), but it should be named generally as a Bronze Age (bronze here in its general meaning) in the history of Vietnam.

Because they try to achieve higher exactitude in their expressions with terms, the contemporary historians seen not to master the meaning of the new terms they choose to use and make a mistake to substitute what is wrong for what is right.