Lễ hội Ariêu piing của người Pa Cô/Ariêu piing ceremony of Pako people

Tóm tắt

Ariêu piing (lễ cải táng) là lễ hội lớn và linh thiêng nhất của người Pa Cô, thường từ 5 đến 10 năm mới tổ chức một lần. Bài viết này khảo tả trình tự các bước tiến hành lễ hội Ariêu piing của người Pa Cô ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế trong khoảng thời gian từ 2001-2011. Qua đó, có thể nhận thấy lễ hội Ariêu piing phản ánh một truyền thống văn hóa tốt đẹp, thể hiện tình cảm gắn bó thiêng liêng giữa người sống với người đã khuất, được lưu truyền từ đời này sang đời khác và đến nay vẫn được duy trì. Tuy thời gian tổ chức lễ hội đã được rút ngắn lại để thực hành tiết kiệm nhưng các nghi lễ tập tục, các bước tiến hành vẫn được thực hiện đầy đủ. Bên cạnh những mỹ tục tốt đẹp đó, lễ hội Ariêu piing vẫn còn những vấn đề bất cập về môi trường, về các yếu tố văn hóa ngoại lai, chi phí tốn kém... cần được chấn chỉnh để lễ hội này trở thành một nét văn hóa đặc sắc của người Pa Cô.

ABSTRACT

 Ariêu piing (exhumation ceremony) is the major and the most sacred festivals of Pako people held once every five or ten years. The article describes the steps of Ariêu piing ceremony in A Lưới district, Thừa Thiên Huế province during the period of 2001-2011, whereby it can be recognized that the ceremony reflects a good cultural tradition expressing spiritual attachment between the living and the deceased, which has been handed down from generation to generation and is still maintained. Although the time of the ceremony has been shortened for thrifty reason, the ritual practices and the performing steps are still fully implemented. However, Ariêu piing ceremony still show inadequate issues of environmental, exotic cultural elements and costly expense, which need to be corrected so that this festival becomes a special and distinctive cultural feature of Pako people.