Đinh Bộ Lĩnh-Loạn sứ quân: từ sử liệu tới sử thực/Đinh Bộ Lĩnh-The upheavens of twelve lords: from historical records to real history

Tóm tắt

Từ những sử liệu mới công bố, bài viết nghiên cứu về Đinh Bộ Lĩnh và loạn sứ quân ở thế kỷ X. Bước đầu có thể đưa ra những nhận định sau. Việc cát cứ ở triều nhà Ngô đã bắt đầu từ năm 951 tới năm 965 với Đinh Bộ Lĩnh ở Hoa Lư. Như vậy, Đinh Bộ Lĩnh là sứ quân cát cứ nổi dậy sớm nhất, tồn tại lâu nhất. Cục diện loạn sứ quân thực sự diễn ra với sự cướp quyền của Lã Xử Bình sau cái chết của Ngô Xương Văn năm 965. Năm 967, với hai, ba chiến thắng quan trọng trước quân đội của nhà Ngô, tiêu diệt phe tiếm quyền của Lã Xử Bình và buộc các sứ quân còn lại phải quy thuận, Đinh Bộ Lĩnh đã chấm dứt sự tại vị của nhà Ngô và mở ra một triều đại mới - triều đại nhà Đinh.

ABSTRACT

From the newly published historical records, the article talks about Đinh Bộ Lĩnh and the upheavens of twelve lords in the 10th century. Initially, the following assumptions can be made: the Lords’ rule over their own regions under the Ngô dynasty (951-965) with Đinh Bộ Lĩnh in Hoa Lư. Thus, Đinh Bộ Lĩnh was the earliest and longest rebel lord. The upheavens of twelve lords really occurred when Lã Xử Bình usurped the throne after the death of Ngô Xương Văn in 965A.D. In 967, after defeating the Ngô dynasty’s army in several significant battles, destroying Lã Xử Bình’s faction and forcing the remaining lords to surrender, Đinh Bộ Lĩnh put an end to the Ngô dynasty and opened the new one - the Đinh dynasty.