Về việc so sánh các bản Kiều cổ của ba vùng Nam, Bắc và Huế/Comments on How Scholars Make Comparison Regarding the Three Old Texts of Kiều from the Three Parts of Vietnam, the South, the North and Huế
Tóm tắt
Bài viết chứng minh việc so sánh các bản Kiều cổ của ba miền Nam, Bắc và Huế của ba tác giả Nguyễn Tài Cẩn, Nguyễn Thế, Phan Anh Dũng là không được chính xác vì đã không theo đúng thứ tự thời điểm xuất bản của các bản Kiều cổ ấy. Như bản Duy Minh Thị (1872) đã được khắc in sau bản Liễu Văn Đường (1866 và 1871) thì làm sao lại cho rằng bản in trước đã căn cứ vào bản in sau để “đính ngoa” được. Còn nếu cho rằng bản Duy Minh Thị đã được biên tập từ 30 năm trước, căn cứ vào các chữ húy, thì phải biết các chữ húy ấy có phải do chính Nguyễn Du viết ra không hay là do Duy Minh Thị đã tự ý sửa lại.
Riêng về thời điểm Nguyễn Du viết Truyện Kiều mà GS Nguyễn Tài Cẩn cho rằng nhà thơ đã sơ thảo từ năm 18 tuổi mà không đưa ra một chứng cớ gì thì lại càng không thể chấp nhận được vì quyển Đại Nam chính biên liệt truyện đã ghi chép rõ ràng là Nguyễn Du khi đi sứ về mới viết Truyện Kiều. Nếu bảo quyển Truyện Kiều đã được phổ biến ở Huế từ khi Nguyễn Du vào đây nhậm chức ở trong đó thì làm sao các vị sử quan lại không biết?
ABSTRACT
The writing proves that the comparison of Nguyễn Tài Cẩn, Nguyễn Thế and Phan Anh Dũng as to the three texts of Kiều is not exact because it is not properly based on the editing time of these.The text of Kiều by Duy Minh Thị (1872) was printed earlier than the text by Liễu Văn Đường (1866 and 1871). Therefore the former cannot be said to be “đính ngoa” [rectified] on the basis of the latter.If it is argued that the Duy Minh Thị’s text had been prepared 30 years before as it can be inferred from the list of “chữ húy” [words considered as taboo in the time of a royal monarchy because of its similarity to the royal names], then it must be clarified if these words were noted down by Nguyễn Du himself or later corrected by Duy Minh Thị on his own
As to the time point when Nguyễn Du wrote the poetry work Kiều, Professor Nguyễn Tài Cẩn’s belief, without any evidence, that the poet had prepared the draft for his book since the age 18 is unacceptable, because the book “Đại Nam chính biên liệt truyện” notes down clearly that only after Nguyễn Du returned from his diplomatic mission to China did he write the poetry work. If Kiều were already popular in Huế since the time Nguyễn Du came here for his post, why was the royal historiographers unaware of that fact?
