Lễ nhạc Phật giáo Huế: một loại hình âm nhạc truyền thống độc đáo và hướng tiếp cận cho du khách/Buddhist Ritual Music of Huế: a Distinctive Type of Traditional Music and How to Introduce It to Tourists
Tóm tắt
Lễ nhạc Phật giáo Huế, ngoài chức năng nghi lễ mang tính chất tôn giáo, nó còn chứa đựng một giá trị nghệ thuật độc đáo. Đó là sự kết hợp một cách nhuần nhuyễn giữa truyền thống âm nhạc của Phật giáo với các dòng âm nhạc khác, đặc biệt là âm nhạc dân gian và âm nhạc cung đình. Lễ nhạc Phật giáo Huế không chỉ là một pháp môn, một phương tiện của những người tu hành, mà còn có mối quan hệ mật thiết với yếu tố văn hóa tâm linh của con người, một phần cuộc sống tinh thần của người dân xứ Huế. Do âm nhạc gắn bó chặt chẽ với nghi lễ nên lễ nhạc Phật giáo Huế gần như bảo tồn khá nguyên vẹn những yếu tố của âm nhạc truyền thống mà không bị biến đổi theo hướng sân khấu hóa như một số loại hình âm nhạc truyền thống khác. Môi trường diễn xướng và những giá trị nghệ thuật của lễ nhạc Phật giáo Huế xứng đáng có một vị trí quan trọng trong quá trình giới thiệu di sản văn hóa Huế đến với du khách. Tuy nhiên, làm thế nào để phổ biến lễ nhạc Phật giáo Huế vừa đảm bảo không gian và điều kiện diễn xướng vốn có, vừa tạo nên một sản phẩm đặc sắc, được nhìn nhận như sản phẩm văn hóa-du lịch, đó là tinh thần và hướng gợi mở của bài viết này.
ABSTRACT
Besides its religious function, the Buddhist ritual music of Huế boasts its distinctive artistic value. It is a clever combination of the traditional Buddhist music with other schools of music, above all, the folk music and court music. The Buddhist ritual music of Huế is not only a means for the practice of Buddhism, but it also keeps its relation with human spititual culture, an integral part of the spiritual life of Huế people. Since its music is closely related with the religious rites, the Buddhist ritual music of Huế almost preserves wholly its traditional musical elements, which has not been adapted to the stage as the other types of music have. The performance medium and the artistic value of the Buddhist ritual music of Huế deserve great attention in the course of the introduction of this music to the tourists. However, to introduce the Buddhist ritual music of Huế to the public and preserve its original performance medium and atmosphere and, at the same time, create a superb work to be recognized as a cultural-touristic product is the issue this article aims to cope with.
