Quá trình hình thành và quản lý châu bản trong hệ thống lưu trữ triều Nguyễn (1802-1945)/ The process of forming and managing official documents in the archival system of the Nguyễn Dynasty (1802-1945).

Tóm tắt

Châu bản là các văn bản hành chính hình thành trong hoạt động quản lý nhà nước của chính quyền phong kiến nhà Nguyễn từ 1802 đến 1945. Hầu hết hệ thống văn bản này được sản sinh tại Huế nơi đặt chính quyền trung ương và một số do chính quyền các địa phương gởi đến triều đình để trình lên hoàng đế phê duyệt. Sau đó các bản chính được lưu lại tại kho văn thư của Nội Các hình thành nên khối châu bản triều Nguyễn còn lại đến ngày nay. Mặc dù đã bị mất mát khá nhiều qua thời gian và qua những biến thiên của lịch sử nhưng những di sản còn lại này đặc biệt vô giá bởi đây là những bản gốc, duy nhất có bút tích phê duyệt của các hoàng đế triều Nguyễn và cũng là duy nhất của các triều đại phong kiến tại Việt Nam.

Bài viết tìm hiểu quá trình hình thành nên khối tư liệu quý giá này, cùng khảo sát đôi nét về hệ thống quản lý văn bản hành chính hay còn gọi là văn thư lưu trữ của các triều đại phong kiến Việt Nam nói chung và triều Nguyễn nói riêng. Từ đó đi sâu tìm hiểu quá trình hình thành, quản lý châu bản trong hệ thống lưu trữ triều Nguyễn và việc quản lý sử dụng các di sản tư liệu này đến ngày nay.

ABSTRACT

Official documents, or administrative documents, were issued under the Nguyễn Dynasty from 1802 to 1945. Most of these texts originated from Huế, where the central government was located, some from local authorities to be approved by the emperor; then, the originals were kept in the archives of the Cabinet. Through time and the upheavals in history, some of these official documents have been lost, but the left are invaluable legacy because they are the only originals with autographs of the Nguyễn emperors.

The article finds out about the process of forming these precious documents and briefly surveys the management system of administrative documents, or archives, of Vietnamese feudal dynasties in general and the Nguyễn Dynasty in particular; and focuses on learning about the process of forming and managing official documents in the archival system of the Nguyễn Dynasty as well as the management and use of these document since then.