Tống Sơn quận chúa Nguyễn Thị Ngọc Vạn qua sắc phong, lăng mộ và tín ngưỡng thờ phụng ở Huế / Tống Sơn Princess Nguyễn Thị Ngọc Vạn with her tomb, her royal decrees and the cult of worshipping in Huế

Tóm tắt

Công  nữ  Ngọc Vạn - người con gái thứ hai của chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên - trong nhiều năm qua được các nhà nghiên cứu dần đi đến khẳng định về công lao mở cõi trên cương vị là Hồng hậu nước Chân Lạp. Tuy nhiên, những bí ẩn về cuộc đời bà cho đến nay vẫn chưa được làm sáng tỏ. Qua việc phát hiện về lăng mộ, sắc phong và tín ngưỡng thờ phụng tôn thần Tống Sơn quận chúa Nguyễn Thị Ngọc Vạn tại Huế, chúng tôi mong muốn góp thêm vài cứ liệu cụ thể về vị trí của nhân vật lịch sử này ở vùng đất Dã Lê (Chánh - Thượng) của chốn Thần Kinh. Hy vọng rằng qua đó, giới học giả trong và ngoài nước tiếp tục có những nghiên cứu chuyên sâu, chứng minh xác thực để giải mã bí ẩn về vị công nữ có vai trò đặc biệt trong cuộc hôn nhân chính trị giữa chúa Nguyễn và Chân Lạp mà bấy lâu vẫn cho là bà Ngọc Vạn.

ABSTRACT

Princess Ngọc Vạn - the second daughter of Nguyễn Phúc Nguyên Lord (Lord Sãi) -  researchers have gradually come to the affirmation of her credit for the expansion of Vietnamese territory as the Queen of Chenla Kingdom. However, the mystery of her life has not been elucidated. Through the discovery of her tomb, the royal decrees and the cult of worshipping Tống Sơn Princess Nguyễn Thị Ngọc Vạn in Huế, we hope to contribute some specific data about the position of this historic figure in the land of Dã Lê (Chánh - Thượng) in Huế; it is hoped that both domestic and foreign scholars continue to carry out in-depth studies in order to decrypt the mystery of the princess called Ngọc Vạn, who took a special role in the political marriage between Southern Vienam (ruled by Nguyễn Lords) and Chenla Kingdom.