Về niên hiệu Càn Thống của vua Mạc hiện còn trên chuông chùa Viên Minh ở Cao Bằng/About Càn Thống reign of the Mạc King on the existing bell of Viên Minh Pagoda in Cao Bằng Province
Tóm tắt
Bài viết trình bày kết quả khảo cứu từ tư liệu điền dã và đối chiếu thư tịch của tác giả về dòng lạc khoản của bài minh hiện còn thấy trên chuông chùa Viên Minh (cũng gọi là chùa Đà Quận) ở Cao Bằng. Dòng lạc khoản này đã bị mờ mòn, rất khó đọc nên lâu nay được ghi lại không thống nhất trong các tài liệu thư tịch cũng như các công trình nghiên cứu gần đây. Kết quả khảo cứu cho biết việc đúc chuông và khắc bài minh lên chuông là vào tiết Hoa Triêu năm Tân Hợi, niên hiệu Càn Thống thứ 19 dưới thời vua Mạc Kính Cung, dương lịch là năm 1611. Kết quả này góp phần khẳng định giá trị quý báu của chuông chùa Viên Minh trong việc cung cấp các cứ liệu văn hóa- lịch sử liên quan đến thời kỳ đầu của nhà Mạc ở Cao Bằng. Đồng thời, đây cũng là một cứ liệu chắc chắn để tìm hiểu thêm việc dùng các từ tôn xưng triều đại như Long phi, Long tập kèm theo năm can chi trong thư tịch xưa.
ABSTRACT
ABOUT CÀN THỐNG REIGN OF THE MẠC KING ON THE EXISTING BELL OF VIÊN MINH PAGODA IN CAO BẰNG PROVINCE
The paper presents research results from fieldwork data comparing to the author’s bibliography about the writing at the bottom of the epitaph on the bell of Viên Minh Pagoda (also called Đà Quận Pagoda) in Cao Bằng. The writing is blurred and eroded, which makes it hard to read, leading to the dissimilarity among recent bibliographies and research works. Results of the research proved that the cast of the bell and the engraving of the epitaph were in Hoa Triêu seasonal segment, the year of the Pig, 1611 A.D, the 19th year of the Càn Thống reign of King Mạc Kính Cung. The results confirm worthy values of the bell in Viên Minh Pagoda and provide cultural and historical evidence related to the early days of the Mạc Dynasty in Cao Bằng. Besides, they are exact data to find out the use of imperial titles, such as Long phi, Long tập and the five signs of the Heavenly Stems and of the Earthly Branches in ancient bibliographies.