Thêm một tư liệu quý giá thời chúa Nguyễn: Văn bia Chiêu phi Nguyễn Thị Ngọc Liên (do Hương Danh hầu Nguyễn Đăng Thịnh soạn)/Another precious document under the Nguyễn Lords: Epitaph on the tombstone of the royal concubine Nguyễn Thị Ngọc Liên
Tóm tắt
Từ trước đến nay, khi đề cập đến tư liệu văn bia hiện tồn liên quan trực tiếp đến dòng họ chúa Nguyễn ở Đàng Trong, các nhà nghiên cứu chỉ biết đến văn bia về bà Chiêu Nghi Trần Thị Xạ - phi tần của Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát. Vừa qua, chúng tôi đã phát hiện thêm văn bia “Tiền triều Nguyễn Chiêu phi Liệt phu nhân mộ chí minh” do Lễ Bộ kiêm Lại Bộ Hương Danh hầu Nguyễn Đăng Thịnh biên soạn, kể về Chiêu phi Nguyễn Thị Ngọc Liên (1685-1725) - vị phi tần yêu quý của Minh Vương Nguyễn Phúc Chu (ở ngôi 1691-1725). Đây là bài văn bia rất giá trị, cung cấp nhiều thông tin hữu ích, góp phần không nhỏ cho quá trình nghiên cứu về lịch sử, văn học cũng như về các lĩnh vực kiến trúc, mỹ thuật… thời chúa Nguyễn ở Nam Hà. Đồng thời, văn bia này đã bổ sung thêm tư liệu thực tế nhằm góp phần tìm hiểu về sự nghiệp trước tác của Hương Danh hầu Nguyễn Đăng Thịnh - một nhân vật nổi tiếng ở Đàng Trong.
ABSTRACT
Until now, when referring to the existing epitaphs directly related to the Nguyễn Lords in Cochinchina, researchers only mention the epitaph on Trần Thị Xạ - the royal concubine of Lord Nguyễn Phúc Khoát. Recently, we have discovered the inscription of “Tiền triều Nguyễn Chiêu phi Liệt phu nhân mộ chí minh” [Epitaph on the tombstone of the Royal Concubine of the early Nguyễn Lord] written by Hương Danh marquis Nguyễn Đăng Thịnh, the Minister of Rites and the Interior, telling about the royal concubine Nguyễn Thị Ngọc Liên (1685-1725) - the beloved concubine of Lord Nguyễn Phúc Chu (reigning over Cochinchina from 1691 to 1725). This is a very valuable epitaph with useful information, making a significant contribution to the study of history, literature as well as architecture, art, etc... in the time of Nguyễn Lords in Cochinchina. Besides, this epitaph helps to support factual materials in learning about the career of Hương Danh marquis Nguyễn Đăng Thịnh, a well-known figure in Cochinchina.
