NGHỆ THUẬT MÚA TRUYỀN THỐNG CHĂM TRONG NGHI LỄ RIJA
Tóm tắt
Trong các nghi lễ, lễ hội dân gian của của Chăm, âm nhạc và múa đóng vai trò quan trọng tạo nên phần hồn của buổi lễ. Hiện nay, hệ thống lễ Rija của người gồm có 4 nghi lễ: lễ Rija Nâgar (lễ múa đầu năm), lễ Rija Harei (lễ múa ban ngày), lễ Rija Dayep (lễ múa ban đêm) lễ Rija Praong (lễ múa lớn). Đây là hệ thống nghi lễ thuộc tín ngưỡng dân gian bao gồm nhiều nghi thức trình diễn múa, hát, âm nhạc và kịch nghệ, được người Chăm tổ chức nhằm để cầu cúng tổ tiên, các vị thần linh ban cho mưa thuận gió hòa, sức khỏe và mùa màng bội thu. Trong nghi lễ Rija, âm nhạc và múa đóng vai trò quán xuyến từ lúc bắt đầu cho đến kết thúc, đó là những bài hát lễ, các điệu múa lễ… Từ nội dung thống nhất, âm nhạc và múa đã thay thế hoàn toàn cho tiếng nói của con người để đối thoại với tổ tiên, ông bà và thần thánh. Trong bài viết này, nội dung đề cập đến vai trò của các điệu múa lễ trong nghi lễ Rija. Từ đó nêu thực trạng và bảo tồn các điệu múa lễ trong giai đoạn hiện.