HOẠT ĐỘNG XUẤT BẢN, LƯU TRỮ VÀ GIÁ TRỊ TƯ LIỆU CỦA TỜ BÁO LE COURRIER D'HAIPHONG

DOI: 10.18173/2354-1067.2020-0058

Tóm tắt

Báo chí Pháp ngữ - nhật báo địa phương ở Đông Dương xuất hiện cùng với sự phát triển thương mại và sự hiện diện của giới tư bản thực dân (các nhà kĩ nghệ, nhà khai mỏ, tri thức, công chức, nhà buôn…) vào giữa thập niên 1880. Những tờ nhật báo Pháp ngữ không chỉ phản ánh sự thay đổi của các địa phương mà còn có vai trò thúc đẩy sự phát triển thông qua việc tập trung bênh vực các quan điểm chính trị, cung cấp các thông tin kinh tế. Le Courrier d'Haiphong là trường hợp nhật báo địa phương đã cân bằng được các yếu tố mục tiêu hoạt động, điều kiện xuất bản, vừa là “nhân chứng” của quá trình đô thị hóa Hải Phòng vừa đóng vai trò là “nhân tố tham gia” thúc đẩy quá trình hiện đại hóa một trong các trung tâm thương mại – công nghiệp ở miền Bắc Việt Nam trong thời kì thuộc địa. Vượt ra khỏi tính chất địa phương, Le Courrier d'Haiphong tồn tại như một diễn đàn của các nhà tư bản Pháp ở Bắc Kỳ. Là một trong số rất ít các tờ báo không bị đình bản trong suốt thời gian tồn tại, tờ báo Le Courrier d'Haiphong cung cấp cách thức xuất bản báo chí trong những giai đoạn sơ khai của nền báo chí ở Việt Nam, đồng thời là nguồn tư liệu có giá trị cho các nghiên cứu về lịch sử kinh tế, lịch sử đô thị, hay hoạt động giao lưu – tiếp biến văn hoá những năm cuối thế kỉ XIX và nửa đầu thế kỉ XX.