So sánh chiến lược lịch sự trong các bài phát biểu của các nhà ngoại giao Hoa Kì đối với Trung Quốc và Việt Nam

Tóm tắt

Bài báo tìm hiểu các chiến lược lịch sự trong những bài phát biểu của các nhà ngoại giao Hoa Kì với Trung Quốc và Việt Nam. Phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính được áp dụng để xác định và phân tích các yếu tố ngôn ngữ thể hiện các chiến lược này. Kết quả nghiên cứu về các siêu chiến lược lịch sự thu thập được từ hai hệ thống dữ liệu cho thấy các dụng ý khác nhau của các nhà ngoại giao Hoa Kì đối với Trung Quốc và Việt Nam. Cụ thể là các chính khách Hoa Kì thể hiện thái độ thận trọng nhưng kiên quyết với Trung Quốc khi nói về vần đề nhân quyền, an ninh, ổn định và phát triển của khu vực cũng như khẳng định về quan hệ song phương thông qua ngôn từ với ba siêu chiến lược: lịch sự âm tính, nói bóng gió và nói thẳng không bù đắp. Trong khi đó, họ lại thể hiện sự thoải mái, thân tình rõ nét với Việt Nam, biểu hiện qua việc sử dụng đa số các chiến lược lịch sự dương tính khi cùng đề cập đến những vấn đề này. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy giao tiếp ngoại giao chịu ảnh hưởng rất lớn của tình hình chính trị. Hi vọng rằng nghiên cứu này sẽ là nguồn tham khảo hữu ích cho những ai quan tâm đến ngôn ngữ lịch sự trong diễn ngôn chính trị hoặc những ai học tập và nghiên cứu về chuyên ngành chính trị và ngoại giao.