Bổ sung loài cây thuốc hoàng liên gai lá mỏng (Berberis subacuminata C. K. Schneid.) cho hệ thực vật Việt Nam

  • Nguyễn Quỳnh Nga
  • Phan Văn Trưởng
  • Phạm Thanh Huyền
  • Tô Minh Tứ
  • Hoàng Văn Toán
  • Phạm Thị Ngọc

Tóm tắt

Ở Việt Nam, Berberis là một chi nhỏ với phạm vi phân bố hẹp, hiện mới chỉ ghi nhận các điểm phân bố ở vùng núi thuộc dãy Hoàng Liên Sơn (Sa Pa, Lào Cai). Các tài liệu trong nước cho đến nay đã ghi nhận được tổng số 3 loài thuộc chi là hoàng liên gai lá mốc  (B. aff. hsuyunensis P. K. Hsiao & W. C. Sung), hoàng liên gai lá nhỏ  (B. julianae C. K. Schneid.) và hoàng liên gai lá dài (Hoàng liên ba gai) (B. sargentiana C. K. Schneid.). Ngoài 3 loài trên, loài hoàng liên gai lá mỏng - Berberis subacuminata C. K. Schneid. vốn chỉ được ghi nhận phân bố ở phía Nam Trung Quốc đã được Anneke de Rouw thu thập tiêu bản (số hiệu E00533949, 2004) ở núi Fansipan (Sa Pa, tỉnh Lào Cai). Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có tài liệu chính thức ghi nhận phân bố của loài này ở Việt Nam. Trong đợt điều tra nguồn tài nguyên cây thuốc tại vùng núi thuộc dãy Tây Côn Lĩnh (huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang) chúng tôi đã thu thập, mô tả loài hoàng liên gai lá mỏng bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam đồng thời ghi nhận thêm một điểm phân bố mới của chi Berberis.

Đối tượng nghiên cứu

Loài hoàng liên gai lá mỏng (thuộc họ Hoàng liên gai - Berberidaceae) được thu thập tại xã Hồ Thầu và Thu Tà, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang có số hiệu tiêu bản lần lượt là HG-262 (4/2015; 22°39'28.47"N, 104°35'57.14"E) và B1 (3/2018; 22°39'18.38"N, 104°35'45.13"E). Tiêu bản của loài Berberis subacuminata C. K. Schneid. do Anneke de Rouw thu thập tại vùng núi Fansipan có số hiệu E00533949 (Fansipan, 2800 m, 2004, A. de Rouw 451) được lưu giữ tại bảo tàng của Vườn Thực vật Hoàng gia Edinburgh (E).

Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp hình thái so sánh được áp dụng để nghiên cứu phân loại loài (Nguyễn Nghĩa Thìn, 2007). Trên cơ sở các mẫu nghiên cứu, có sự so sánh và đối chiếu với khóa phân loại, bản mô tả trong các tài liệu và tiêu bản mẫu type.

Kết luận

Qua mô tả đặc điểm hình thái đã bổ sung loài hoàng liên gai lá mỏng - Berberis subacuminata C. K. Schneid. cho hệ thực vật Việt Nam. Hoàng liên gai lá mỏng phân biệt với các loài khác thuộc chi ở các đặc điểm: lá có chất da mỏng, mặt dưới lá không có phấn trắng, lá đài 9 xếp 3 vòng, bầu mang 2-3 lá noãn, quả hơi có phấn trắng. Đồng thời ghi nhận thêm một điểm phân bố mới của chi Berberis ở Việt Nam tại dãy Tây Côn Lĩnh (Hà Giang).

điểm /   đánh giá
Phát hành ngày
2019-11-04
Chuyên mục
BÀI BÁO