Nghiên cứu tác dụng kháng khuẩn in vitro và in vivo của BK01 chiết từ bồ kết (Gleditsia australis Hemsl.)

Tóm tắt

Bồ kết (Gleditsia australis Hemsl., họ Vang - Caesalpiniaceae) là một trong những cây thuốc có tác dụng chống nhiễm khuẩn. Kinh nghiệm dân gian và các nghiên cứu gần đây cho thấy các hoạt chất chiết xuất từ bồ kết có tác dụng kháng khuẩn tốt. Theo Y học cổ truyền bồ kết được dùng làm thuốc sát trùng chống phong tê thấp, tiêu đờm, thông tiểu, sáng mắt, ích tinh... Bộ phận thường dùng là quả, hạt, gai. Các nhà hóa học đã tách chiết được các saponin từ bồ kết. Chưa có nhiều nghiên cứu về thành phần trong lá bồ kết cũng như tác dụng kháng khuẩn của các hợp chất này. Trong khuôn khổ đề tài cấp Bộ, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tách chiết được nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học cao từ lá bồ kết, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở nguyên liệu và cho các hợp chất sạch, trong đó hợp chất BK01 có hiệu suất cao nhất. Trường Đại học Dược Hà Nội nghiên cứu bào chế dạng dung dịch và dạng thuốc kem từ hợp chất BK01 để nghiên cứu thực nghiệm. Bài báo này thông báo về  tác dụng kháng khuẩn in vivo và in vitro của BK01.

Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu tác dụng kháng khuẩn in vitro của BK01: Phương pháp khuếch tán trên thạch, phương pháp hệ nồng độ (pha loãng) trên môi trường lỏng.

- Phương pháp nghiên cứu tác dụng kháng khuẩn in vivo của BK01: Phương pháp nghiên cứu trên bỏng thực nghiệm.

Kết quả nghiên cứu

- In vitro: BK01 có tác dụng kháng khuẩn mạnh, ở các mức nồng độ rất thấp đối với các chủng vi khuẩn đã thử là trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas aeruginosa), tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus), Escherichia coli  và Bacillus subtilis. Đây là các chủng quốc tế qui định trong thử nghiệm nghiên cứu sàng lọc các thuốc kháng khuẩn.

- In vivo: trên vết bỏng thực nghiệm ở da thỏ, BK01 có tác dụng kháng khuẩn tương đối tốt; tác dụng này ở ngày thứ 14 sau khi bị bỏng cho thấy tốt hơn thuốc tham chiếu là kem sulfadiazin 1% là thuốc chữa bỏng tại chỗ thường dùng trong lâm sàng. Tổn thương bỏng hồi phục nhanh, chất lượng tạo sẹo tốt, mềm mại tự nhiên.