Ảnh hưởng của Nho giáo trong lịch sử tư tưởng Việt Nam

Tóm tắt

Ngày nay, dù không phải là hệ tư tưởng chính thống và thống trị trên lĩnh vực tinh thần, tư tưởng, nhưng Nho giáo vẫn có những vai trò, ảnh hưởng rõ nét. Về vai trò tích cực, Nho giáo đã tạo nên một đội ngũ trí thức dân tộc đông đảo; góp phần mang đến Việt Nam một kho tàng kiến thức về tự nhiên, xã hội mới lạ; có vai trò to lớn trong việc xây dựng và tổ chức bộ máy nhà nước phong kiến tập quyền lớn mạnh, trong việc phát triển nền kinh tế tiểu nông gia trưởng và nền giáo dục Việt Nam trong lịch sử; xác lập lối sống và văn hóa nói chung, thúc đẩy sự phát triển văn hóa Việt Nam trong những giới hạn xác định; ấn định các khuôn mẫu cho các quan hệ xã hội, gia đình, dòng họ… Bên cạnh đó, những hạn chế của Nho giáo thể hiện ở chỗ gắn liền với tính bảo thủ, tạo ra và duy trì lối tư duy và hành động “thâm nho”, để lại những di hại nặng nề trong việc củng cố và phát triển gia đình, trong quản lý xã hội, trong việc giáo dục và đào tạo con người…