Trên cơ sở trình bày và xem xét quá trình hình thành và phát triển của lý thuyết quan hệ quốc tế (QHQT), bài viết đưa ra một số nhận xét như: Các lý thuyết QHQT đều ra đời từ phương Tây và phát triển cũng chủ yếu ở phương Tây, đều được xây dựng trên cơ sở khoa học, đều phát triển theo xu hướng liên ngành, đa ngành. Việc xây dựng các lý thuyết QHQT không chỉ nhằm giải thích quá khứ, hướng dẫn hành động trong hiện tại mà còn để dự báo tương lai. Hầu hết các lý thuyết QHQT ra đời trước năm 1945 đều dựa trên quan điểm duy vật và chú ý đến tính quy luật trong sự vận động QHQT. Việc phát triển lý thuyết QHQT thường đi kèm với tư duy phê phán và sự tranh luận. Việc ứng dụng lý thuyết QHQT khá phổ biến ở các nước phát triển trong khi điều này có phần hạn chế hơn ở các nước đang phát triển.
