Bất bình đẳng mức sống ở nông thôn Việt Nam qua sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình

Tóm tắt

Bài viết giới thiệu khái quát một số kết quả của Đề tài cấp Bộ (2015-2016) “Bất bình đẳng mức sống ở nông thôn Việt Nam qua sử dụng và quản lý đất đai hiện nay” do tác giả làm chủ nhiệm, Viện Xã hội học là cơ quan chủ trì, nghiên cứu ảnh hưởng của nguồn lực đất nông nghiệp đến mức sống của người dân trong 20 năm (1992-2012) dựa trên việc phân tích và xử lý sâu số liệu 8 cuộc Điều tra mức sống dân cư Việt Nam (VHLSS) đại diện cho cả nước do Tổng cục Thống kê thực hiện từ năm 1992 đến 2012.

Kết quả nghiên cứu chỉ ra: Bất bình đẳng tăng lên ở Việt Nam đã thể hiện thành sự phân cực xã hội, một cực là nhóm hộ giàu có mức sống cao nhất, cực kia là các nhóm hộ còn lại (trong đó nhóm hộ nghèo là thấp nhất). Quá trình tích tụ và tập trung đất nông nghiệp (bao gồm đất sản xuất nông nghiệp - SXNN, đất lâm nghiệp, đất thủy sản, đất làm muối,..., trong đó chủ yếu là đất SXNN) đang diễn ra khá chậm ở nông thôn Việt Nam. Nhìn theo cả giai đoạn 20 năm từ 1992-2012, nhân tố đất nông nghiệp cũng có tác động làm giảm hộ nghèo và tăng hộ giàu, và nâng cao mức sống cho hộ gia đình nông thôn nhưng không nhiều so với các nhân tố khác.