Nguồn gốc của từ đòi một trong Truyện Kiều

  • NGUYỄN TUẤN CƯỜNG

Tóm tắt

Từ “đòi một” trong Truyện Kiều là từ gây khó khăn cho các nhà biên khảo Truyện Kiều, nhiều khi tạo ra một số cách lí giải chung chung, thiếu cụ thể. Trong Truyền kì mạn lục giải âm (thế kỷ XVI-XVII) “đòi một” được dịch từ cụm từ獨步 (độc bộ) trong Hán văn, trong đó獨 (độc) được dịch thành “một”, 步 (bộ) được dịch thành “đòi” (với nghĩa là đi, đi theo, như trong tổ hợp từ “theo đòi”); khi ấy “đòi một” với nghĩa đen là “đi một mình”, với nghĩa phái sinh là “không ai theo kịp, không ai sánh bằng”. Từ “đòi một” đã tồn tại trong tiếng Việt muộn nhất khoảng từ thế kỷ XVI-XVII trở đi, và được Nguyễn Du sử dụng lại trong Truyện Kiều. Thêm nữa, “đòi” cũng như “đuổi” đều có nguyên từ là 追 (truy: “đuổi”, “đuổi theo”) trong cổ Hán văn. 
điểm /   đánh giá
Phát hành ngày
2018-02-04
Chuyên mục
BÀI BÁO